Kalendarium wydarzeń
Historyczne wzmianki o Chrzanowie, a ściślej o kasztelanii chrzanowskiej pochodzą z XIII wieku.
1228 r. – to najbardziej prawdopodobna data powstania ksztelanii chrzanowskiej
XIVw. – Chrzanów otrzymał prawa miejskie, czyli królewski przywilej lokacji miasta na prawie magdeburskim (Dokładna data założenia miasta nie jest znana). Chrzanów od początku swego istnienia był miastem prywatnym
1325-1327 – najstarsza wzmianka o kościele pod wezwaniem św. Mikołaja
Od XIV w. – Chrzanów w posiadaniu rodu Ligęzów z Bobrka
1500 r. – Piotr Ligęza ustala miastu prawa i obowiązki. Czasy panowania Ligęzów to bardzo pomyślny okres dla miasta; rozwija się kopalnictwo kruszcowe, handel wewnętrzny i zagraniczny oraz rękodzielnictwo. Do wcześniejszego prawa do jarmarków naśw. Mikołaja, przyznanego nadaniem królewskim, za pośrednictwem Ligęzów miasto otrzymało od Zygmunta Augusta przywilej na dalsze 4 jarmarki. Ostatnim aktem przychylności królewskiej jest prawo jarmarku od Jana Kazimierza (1655r)
1641-1654 – miastem rządzi dziedzic Andrzej Samuel Dębiński
1654-1688 – Właścicielami dóbr chrzanowskich jest ród Grudzińskich.
1655-1657 – w czasie wojen szwedzkich miasto niszczy „potop szwedzki” i oddziały Rakoczego.
1665-1667 – dalsze zniszczenia miasta w czasie rokoszu Lubomirskiego.
1668 r. – 36% domów leży w gruzach. W czasie rządów Grudzińskich liczba mieszkańców miasta wynosi zaledwie 657 osób.
1688 r. – dobra chrzanowskie przechodzą na Franciszka Stadnickiego.
1702-1715 – na miasto spadają nowe klęski w postaci najazdu szwedzkiego, przejazdu różnych wojsk obcych i swoich, kontrybucji.
1740-1804 – poprzez małżeństwo dobra chrzanowskie przechodzą na Józefa Ossolińskiego, pana na Tenczynie. Ossoliński w 1763 r. powołał specjalną komisję dla zbadania stanu i obmyślenia ratunku dla miasta – przeprowadzono lustrację domów, placów, ogrodów, wydano zarządzenia sanitarne, uregulowano sprawy żydowskie, przyznano ulgi dla nabywców pustych placów i domów. Ożywiło się życie gospodarcze i publiczne. Liczba mieszkańców w tym okresie wynosi 1500 osób.
1795 r. – po III rozbiorze Polski Chrzanów wchodzi w skład Galicji Zachodniej (dystrykt olkuski). Rządy austriackie cechuje ograniczenie do minimum roli samorządu miejskiego.
1804 r. – miasto nabył królewicz polski Albert Kazimierz, książę sasko-cieszyński. Z tych czasów pochodzi obecny herb Chrzanowa. (Prawe pole herbu symbolizuje pisatowski rodowód tych ziem – orzeł w koronie na czerwonym tle- lewe pole symbolizuje ówczesną przynależność do zaboru austriackiego – pasy czarno-żółte.
1809-1815 – w czasie wojen napoleońskich Chrzanów należał do Księstwa Warszawskiego.
1815-1846 – Kongres Wiedeński przydzielił miasto do Rzeczypospolitej Krakowskiej. Przynależność do niej to okres świetności miasta. Rzeczpospolita była wolna od ceł przywozowych i wywozowych. Tu skupił się handel zbożowy, wywóz produkcji górniczej: węgla, galmanu i żelaza. Liczba mieszkańców wzrosła do 4552 według stanu z 1840.
1826 r. –miasto nabyła rodzina Mieroszewskich.
1830-1831 – w czasie powstania listopadowego utworzono tu gwardię narodową, która powstała na miejscu jako siła zbrojna dla utrzymania porządku. Część młodzieży poszła wprost do armii powstańczej m.in. Jan Honik, Marcin Jurecki, Antoni Kieres.
1846 r. – w czasie powstania krakowskiego właściciel Kwaczały kapitan Józef Patelski (oficer Szkoły Podchorążych, odznaczony Złotym Krzyżem Virtuti Militari w czasie powstania listopadowego) uderzył z oddziałem konnym na Chrzanów i wyparł wojska austriackie z miasta.
1847 r. – otwarcie kolei żelaznej.
1854 r. – władze austriackie wydzieliły Chrzanów jako miasto powiatowe.
1856 r. – od Mieroszewskich nabywa dobra chrzanowskie spółka kupców wrocławskich: Loewenfeld, Silbergleit i Kuźnicki. Po likwidacji spółki wyłącznym właścicielem Chrzanowa stała się rodzina Loewenfeldów.
1863 r. – żywy udział ludności Chrzanowa i okolicy w powstaniu styczniowym. Mężem zaufania komitetu narodowego w Chrzanowie był mieszczanin Jan Oczkowski, późniejszy burmistrz miasta. Liczny udział mieszkańców w powstaniu m.in. Antoni Andrysik, Walenty Bętkowski, Bolesław Chwastowski, Piotr Łączka i inni. Na uwagę zasługuje pogrzeb Elji Marchettiego adiutanta Francesco Nullo z Bergamo. Ranny w bitwie pod Krzykawką 5 maja wydobyty z więzienia austriackiego zmarł 7 maja pod troskliwą opieką żony notariusza Horwatha. Manifestacyjny pogrzeb z udziałem mieszkańców całego miasta był najlepszym świadectwem patriotycznego nastroju mieszkańców Chrzanowa.
1911 r. – powołano do życia Państwowe Gimnazjum im. Stanisława Staszica. W 1919r. odbyła się pierwsza matura.
1912-1913 – rozpoczyna działalność Związek Strzelecki. Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” przygotowuje w Drużynach Polowych młodzież miasta do czynu zbrojnego.
3 sierpnia 1914 – TG „Sokół” wysyła na koncentrację do Krakowa przeszkolony oddział 250 ochotników. Związek Strzelecki wysłał 120 ochotników. Kilku chrzanowian weszło w skład I Kompanii Kadrowej, która w dniu 6 sierpnia 1914r. wyszła z Krakowskich Oleandrów. Łącznie w legionach walczy ponad 400 ochotników z Chrzanowa. Chrzanowskim uczestnikiem walk legionowych był major Franciszek Grzybowski. Ginie w walkach z Ukraińcami 18.II.1919r. w bitwie pod Kozicami. W 1934r. jego imieniem władze miasta nazwały ulicę przy której się urodził. W walkach legionowych brali udział i polegli na polu chwały: Blusz Jan, Chełczyński Wincenty, Guter Abraham, Kieszek Henryk.
22 maja 1919 – zatwierdzono statut spółki „Pierwsza Fabryka Lokomotyw w Polsce S.A. Zakłady w Chrzanowie”.
1921 r. - budowa pierwszych budynków fabrycznych
1924 r. – powstaje pierwsza lokomotywa
1929-1933 – budowa szpitala powiatowego im. Józefa Piłsudskiego
4 września 1939 r. – nie broniony Chrzanów bez większych strat w ludziach i zabudowaniach zostaje opanowany przez Niemców. Na cmentarzu komunalnym znajduje się pomnik kilkudziesięciu żołnierzy z września 1939r. poległych w okolicach Chrzanowa.
1939 r. – w październiku Chrzanów włączono do Rzeszy jako część Górnego Śląska.
1942 r. – w ramach eksterminacji rozpoczęły się pierwsze transporty Żydów z Chrzanowa do Oświęcimia.
24 stycznia 1945 r. – wyzwolenie miasta spod okupacji hitlerowskiej. Liczba mieszkańców wynosi 13.500. Ubytek w porównaniu z 1939 r. to blisko 8.000 mieszkańców, głównie Żydów.
15 lutego 1945 r. – uruchomiono fabrykę lokomotyw – zatrudnienie na dzień 31.III.1945r. wynosiło 1.700 pracowników.
3 marca 1945 r. – w kinie „Zorza” dokonano uroczystego otwarcia roku szkolnego.
12 marca 1945 r. – wznawia działalność szpital miejski.
1946 r. – rozpoczęto odbudowę centrum Chrzanowa. Otwarto Bibliotekę Miejską i Powiatową.
1947 r. – oddano do użytku Liceum Pedagogiczne dla Wychowawców Przedszkoli (w byłym Domu Dziecka).
1950 r. – powstało Technikum Mechaniczno- Elektryczne przy Fabryce Lokomotyw.
1954 r. – rozpoczęto budowę Zakładów Mięsnych. W 1959r. uruchomiono produkcję.
1949-1955 – rozpoczęto realizację budownictwa uspołecznionego m.in. Ośiedle przy ul. Wojska Polskiego i „Stella”
1960 r. – otwarcie Muzeum Ziemi Chrzanowskiej.
1961 r. – rozpoczęto realizację osiedla Chrzanów Północ.
1962 r. – oddano do użytku Szkołę Podstawową Nr 1.
1963 r. – ukończono budowę Chłodni Składowej.
1966 r. – oddano do użytku część klubową Domu Kultury.
1971 r. – przekazanie Placu Tysiąclecia oraz Pomnika Żwycięstwa i Wolności. Oddanie do użytku Domu Kultury.
1973 r. – powołano oddział muzeum – Skansen w Wygiełzowie.
1974 r. – oddano do uzytku Szkołę Podstawową Nr 7.
1975 r. – Chrzanów zostaje włączony do woj. katowickiego.
1976 r. – rozpoczęto budowę zaplecza zespołu obiektów nowego szpitala (starania o budowę od 1966r.) W 1979 r. – rozpoczęto budowę pawilonów szpitalnych.
1979 r. – oddano do użytku osiedle „Centrum”. Rozpoczęto budowę osiedli „Młodości” (Południe) i „Trzebińska” (Krakowskie).
1982 r. – oddano do użytku odcinek autostrady od Chrzanowa do Balic. Rozpoczęto budowę nowego kościoła pw. Matki Bożej Różańcowej.
1985 r. – otwarto oddział muzeum przy Al. Lenina (obecnie Al. Henryka). Oddano do użytku Szkołę Podstawową na Osiedlu Młodości.
1987 r. – oddano do użytku grupową oczyszczalnię ścieków dla Chrzanowa i Trzebini. Wybudowano przejście tunelowe przy przystanku kolejowym Chrzanów- Śródmieście.
1988 r. – oddano do użytku Urząd Stanu Cywilnego (Pałac Ślubów).
1990 r. – wybory do władz samorządowych, wybór rady miejskiej i burmistrza. Rozpoczęto komunalizację mienia, które przechodzi na własność gminy.
1991 r. – połączenie miasta i gminy Chrzanów (6-ciu sołectw). Powołanie II Liceum Ogólnokształcącego. Łączna liczba mieszkańców miasta i sołectw wynosi 52.000.