Niezwykły człowiek, niezwykła poetka. Zawsze wierna słowu, świadoma jego mocy, trwająca z nim w przyjaznej symbiozie, nadaje mu kształt i sens, wobec których nie sposób przejść obojętnie. Od dziesiątków lat związana z Chrzanowem, swoje korzenie wywodzi ze Starachowic, z malowniczej ziemi świętokrzyskiej. Poetka, pod pseudonimem literackim, Wiktoria Harton pisze o sobie:- "Poezja? Poetka? - ogromna odpowiedzialność za słowo, tego słowa ciężar gatunkowy w sam raz: powinna zadziwiać, trącić coś w nas i długo jeszcze potem być … skoro i ja piszę, to muszę nieustannie więcej i głębiej - przez szacunek dla drugiego człowieka. Kocham ludzi i przyrodę. Ludziom potrzeba więcej piękna i światła…. A podobno w moich wierszach są, daję je pełnymi garściami…..". Takim przesłaniem kieruje się w swojej twórczości, jak i postawie życiowej. Zadebiutowała blisko 40 lat temu, w 1967 r. Spektrum jej działalności literackiej, jak i społeczno-kulturalnej jest niezwykle bogate. Nie jest poetką samotną i samotności. Otwarta na drugiego człowieka - szuka w nim kontaktu. Pełna energii, optymizmu, zakotwiczona sercem i duchem w Bogu, kontempluje świat i ludzi głębią swojej niepospolitej wrażliwości. Prof. E. Rosner oceniając twórczość artystki napisał: "Lucyna Szubel - w swej twórczości akcentuje wyraźnie, że kształt naszego stosunku do Boga, naszej religijności, tworzymy sami i wiersze są tego wyraźnym świadectwem (…..). Jej świat jest uporządkowany, harmonijny i określony przez starą, chrześcijańską skalę wartości, na czele której stoi Bóg". Pisze wiersze, wiersze dla dzieci, scenariusze poetyckie, prozę poetycką, utwory haiku oraz miniatury prozy. Jest autorką licznych artykułów o tematyce kulturalno-publicystycznej. Zajmuje się również krytyką literacką i pracami edytorskimi. Jej twórczość zaskarbia sobie uznanie i podziw. Przytoczmy tutaj opinie ludzi pióra. Andrzej Żak, literat, we wstępie do tomiku wierszy "Gdziekolwiek jesteś - bądź" podkreśla, że: " (…..) Świadomość literacka Lucyny Szubel jest częścią ogólnej świadomości czasu, kultury i jej pokolenia. To oczywiste. To jednak, że świadomości tej nadaje kształt własny, oryginalny, ma związek z miarą talentu. Powiedzmy wprost Lucyna Szubel należy do najbardziej uzdolnionych autorek piszących poezję". Natomiast w swojej pracy magisterskiej poświęconej twórczości L. Szubel, Katarzyna Mazurkiewicz, odnotowuje "(…) Autorkę "Tarniny zakwitającej nocą" cechuje ogromna kultura słowa i piękno języka, każde zdanie ujawnia umiłowanie słowa, szacunek dla słowa, które wydaje się być posłuszne poecie w wyrażaniu uczuć i myśli. Wszystko to sprawia, że znaczenie pisarstwa Lucyny Szubel wybiega daleko poza oddziaływanie regionalne i sytuuje ją wśród najciekawszych poetów współczesności, których zawsze warto będzie czytać". Zauważmy, że słowo, którym się posługuje poetka buduje przestrzeń, która pochłania drugiego człowieka. Wejście w tę magiczną przestrzeń wspólnego przeżywania budzi refleksję. Człowiek czuje się wewnętrznie zobowiązany do "odpowiedzi". Wówczas zagłębia się w siebie. I szuka, siebie samego. Dalej, głębiej, poza zmysłami. Aby odnaleźć pełnię swojego życia. W jego pięknie i wielowymiarowości. Dotychczasowa spuścizna pisarska L. Szubel stała się inspiracją dla rozpraw naukowych. W swojej pracy doktorskiej -Sacrum w twórczości - Agnieszka Kastelik rozważa, iż "(….) Lucyna Szubel nie boi się pisać o Bogu.(….) Odwołuje się do treści zakodowanych w takich symbolach jak jasność, światło, cisza, szczyt. Lucyna Szubel wierzy w swej poezji wewnętrznie, gdy pisze m.in. - klęka w nas dusza - i z owej wewnętrzności wypływa częste przywoływanie Boga w kontekście szeptu, ciszy, milczenia". Poetka subtelnie, z wyczuciem zwraca się do człowieka, jakby chciała powiedzieć - wsłuchaj się w to, co piszę, a znajdziesz tam siebie; mój najwyższy podziw dla ciebie, moją miłość dla ciebie, a jeśli tam siebie odnajdziesz, wówczas zrozumiesz dlaczego szukam ciebie w Bogu, a Boga w tobie. Głęboka wiara w przeznaczenie losu człowieka. Wiersz "Powrót do Edenu" przemawia:

Tarnina nocy ciemnej
straci kolce
piołun nie będzie gorzki
ocet zamieni się
w wino
kamień lecący w człowieka
kierunek
zmieni
każdy wilk
będzie bratem wilka
z Gubbio
zawrócą rzeki
woda czysta i srebrnołuskie zatańczą
ryby
człowiek
chleb przełamie
równo
i ofiarę miłości złoży
na ołtarzu krzyża
a Krzyż
będzie
Osobą

Poezja L. Szubel to także nieustanne dojrzewanie oraz nieznużona, radosna adoracja człowieka, życia, świata i światła Nadziei. Krytyka literacka zawsze sytuuje poetkę wśród grona najwybitniejszych przedstawicieli współczesnej poezji. Podkreśla jej nietuzinkowość, oryginalność, wielką dojrzałość artystyczną. Jej poezja niesie "radość czytania" zarówno spragnionym intelektualnych doznań, jak i szukającym w wierszach głębi transcendencji. W 1998 r. w "Radostowej" literat i krytyk, Zdzisław Łączkowski z pasją donosił " (….) Wiersze L. Szubel "zszywane" są zawsze "jedwabną" nitką metafizyki. Świadczą o nieprzeciętnej dojrzałości artystycznej - o dojrzałej indywidualności, ale również o tym, że poza sercem, niebagatelny w każdej dziedzinie sztuki jest i umysł (….).Autorka jest oryginalna w tym, co mówi. Jej świat - to świat nade wszystko dobra i miłości". Niemal całe dojrzałe tworzenie poetki biegło wraz z posługą na Stolicy Piotrowej, Papieża Polaka, Jana Pawła II. Działalność duszpasterska, misja apostolska, a także twórczość poetycka Wielkiego Polaka wywierały ogromny wpływ na duchowość L. Szubel. Z przekonaniem można powiedzieć, że L. Szubel jest poetyckim kronikarzem pontyfikatu Jana Pawła II lat 1978-2005. Podążała za nim wytrwale, strofami uwieczniając życie współczesnego Apostoła Chrystusa. W zbiorze poetyckim - Zwiastun Nadziei - z piękną okładką przedstawiającą białego gołębia w locie, razem z autorką wędrujemy w lirycznej refleksji szlakami Białego Pielgrzyma. W strofach wiersza " Z tej Ziemi" nawiązuje do homilii wygłoszonej 2 czerwca 1979 r. w Warszawie:

Z tej Ziemi
Co Pani Jasnogórska
jak Jutrznia,
ciemność i ból błogosławieństwem
rozjaśnia,
(….) Z tej Ziemi
co szopenowskie mazurki - polskość
dzwoneczkami maków
na klawiaturach świata
tańczą
Z tej Ziemi
co rolnik w pochyleniu
nad kłosem żyta
i czarne ręce robotnika
uszanowane są modlitwą
(….)
Z tej Ziemi
co w bólu na popiół Oświęcimia posiniała
i jak Feniks z gruzów
zmartwychwstała
Warszawą.
Z tej Ziemi - On ci jest:
Biały Pasterz z Rzymu
z boskim charyzmatem w duszy
i łzą ludzkiej tęsknoty
za tą ziemią,
Ojczyzną.

Warszawa, 2 czerwca 1979

Do dramatycznych wydarzeń z 13 maja 1981 roku na Placu Piotrowym bezpośrednio odnosi się wiersz pt. "Syn Beskidów" (fragmenty):

Z beskidzkich ścieżek
wiodła jego droga do Rzymu
(….)
A kiedy dzwon wawelski
radością się dławił i rodacy - że to On
Papieżem
sarkali nie przyjaźni
i pięści w gniewie
zaciskali inni
A On
po prostu świat chory na zawiść - miłością
chciał uleczyć dobro rozdając
jak kromki chleba
(….)
Tak wtedy
na Placu Piotrowym
dziecko przytulał do serca
gdy kula mordercy
przeszyła jego bok i ręce - Jego ręce
nad Światem rozpięte na znak
Chrystusowego Krzyża (….)

Rzym 13 V 1981

Bardzo krótka, jednodniowa pielgrzymka do Skoczowa, Żywca i Bielsko-Białej zaowocowała wierszem "Wyszeptana w obecności", gdzie poetka z troską i nadzieją pisała:

Dźwigasz
w dwudziesty
pierwszy
wiek
ten Świat
jak
krzyż
ciężki
upadasz z ran
podnosisz się i silniejszy
o siłę Krzyża
wołasz -
"Nie lękajcie się !"

Żywiec, 22 V 1995

A gdy w 2000 roku Papież odwiedził Ziemię Świętą w wierszu "W omodlone szczeliny konfesjonału padły piękne słowa:

(….) a przed Ścianą Płaczu długo modlił się - Świadek
zranionego w człowieku Boga
wszystkie słowa w mur wszeptane
objął w zranione ramiona - On je zjednoczy
Ciałem Chleba i w Jedno przemieni

Ziemia Święta 2000

Jasne, pulsujące światło tej poezji zatopione w piękne i prawdzie przedziera się z wytrwałością przez gąszcz opornej materii, symbolu profanum. Wiersze, jak i życie chrzanowskiej poetki, pełne są radości i cierpienia. Cierpienie oczyszcza, nadaje człowieczeństwu pełny wymiar. Jego istnienie ma określony sens. Ten motyw zawsze towarzyszy poezji L. Szubel. Ksiądz Stefan Misiniec, proboszcz parafii chrzanowskiej św. Mikołaja we wstępie do książki "Przenikanie światła" ze spostrzegawczością napisał: "Wiersze Lucyny Szubel przenika światło coraz wyraźniej w każdym nowym tomie. Zapaliło się kiedyś małą lampką. Teraz gęstnieje i zakreśla coraz większy krąg. Z jego pomocą poetka wyszła na poszukiwanie Boga zakochanego w człowieku". Pochylając się nad analizą poetycznego świata L. Szubel nie sposób nie przytoczyć, przepięknego w swej prostocie wiersza, perle liryki mistycznej,

"Największa Miłość"
Już nic
piękniejszego
stać się nie może - Bóg
na słomie położył
swego
Syna
i pozwolił
wszystkim
ludzkim stanom
patrzeć
w dziecięcą bezradność
największą
Miłość

To prawdziwe szczęście wgłębiać się w wersy tej niezwykłej poezji.
W swej bogatej i aktywnej działalności L. Szubel wydała 16 tomów poetyckich, m.in. :" Wczoraj była wiosna", "Garść czystej wody", "Światło Krzyża", "Drzewo w słońcu", "Zagubiona Struna", staraniem TMZŻ-GL "Gronie" w Żywcu, "Trzecia strona liścia", Wydawnictwo św. Jacka w Katowicach 1993 r., "Pacierz na ręce cztery", Wydawca BSL-Stowarzyszenie Autorów Polskich B-B 1993, "Kaczeńce" (wiersze dla dzieci), Księgarnia Wydawnicza, Warszawa 1993, "Tarnina zakwitła nocą", "Przenikanie światła", Wydawnictwo św. Stanisława BM Archidiecezji Krakowskiej, Kraków 1995, 1997, "Gdziekolwiek jesteś-bądź", Wydawca Biblioteka Poetycka GT "Cumulus" - MOKSiR, Chrzanów 1996 , "Zwiastun Nadziei", "Betlejem jest wszędzie", Wydawca Studio 2000, Chrzanów 2002, 2003. Poetka wniosła swój autorski udział w 42 antologiach literackich, m.in. "W ciemności słyszę kroki Boga", "Dorastanie do błękitu", Wydaw. Księgarnia św. Jacka, Katowice 1986, 1996, "Na słoneczne i deszczowe dni" (wiersze i scenariusze poetyckie dla dzieci) WSiP Warszawa 1998, "Maryjny strumień poezji", "Klęczy w cieniu twojego milczenia", "Światłem będący zanurzeni w światłości, Wydawnictwo św. Stanisława BM, Kraków 1999, 2003, 2004, "Cud, który trwa", "Na naszych oczach", Wydawca ks. W. Buryła 2003, 2004.

Prace edytorskie artystki obejmują 19 tytułów. Opracowała i wstępem opatrzyła m. in. : "Wiersze dla matki", "A drzewa schylają korony", "Żywieckie doliny i szczyty", Wydawca TMZŻ-GL "Gronie", Żywiec 1988, 1992, 1994, "Nasze poetyckie razem", "Słowo i czas", "Miejsca bliskie i najbliższe", "Czas utrwalony", Wydawca MOKSiR-GT "Cumulus", Chrzanów 1993, 1998, 2001, 2003, "Jestem światłem pamięci", "Służebnica Boża - Janina Wojnarowska", "Ważne jest tylko, aby zawierzyć miłości", Wydawnictwo św. Stanisława BM, Kraków 2994, 2000, 2003, "Ojca Świętego Polska światu dała", Wydawca Teatr Regionalny Kraków. Wiersze i teksty prozą L. Szubel ogłasza drukiem w prasie krajowej i zagraniczno-polonijnej (Detroit, Toronto, Sterling HGTS, Londyn). Do podręczników szkolnych języka polskiego włączone są wiersze i scenki poetyckie (szkoły podstawowe). W rozgłośniach radiowych w kraju (Kraków, Katowice) oraz polonijnych (Detroit, Radio Lironia) wykorzystywane są wiersze poetki, oraz odbywają się wieczory autorskie.

W Telewizji Regionalnej TVP 3 oraz w TV "Niepokalanów" emitowane są programy (spektakl pasyjny "U stóp krzyża" w wykonaniu aktorski Barbary Kobrzyńskiej z Warszawy). Teatr Towarzystwa Kultury Teatralnej w Krakowie włączył wiersze o papieżu Polaku do scenariusza poetyckiego " Ojca Świętego Polska światu dała" (Teatr Groteska, Kraków 1983), teatr Małych Form - Warszawa 1992 włączył teksty poetyckie o Edycie Stein do widowiska "Spór o istnienie" wg. R. Ingardena. W 2005 r. "Jasełka" autorstwa L. Szubel wystawiła Polish Language School Gen. K. Pułaski w SS Peter & Paul w Detroit.

Do kilkunastu wierszy skomponowano muzykę. Kilka tomików poetyckich chrzanowskiej autorki przetłumaczono na j. ukraiński, rosyjski, łaciński. Niektóre wiersze ukazały się w alfabecie Braile,a. Poetka uczestniczyła w spotkaniach autorskich w kraju i zagranicą (Detroit, Lironia, Orchard, Lake, Sterling HTS, Waterord i inne). Uczestniczyła w wielu konkursach literackich. Jest laureatką kilkudziesięciu nagród, w tym wielu pierwszych. Przez wiele lat prezesowała GL "Gronie" w Żywcu. Była współzałożycielką GT "Cumulus" oraz GP "Słowo" w Katowicach. L. Szubel pracę literacka łączy z działalnością kulturalną. Za całokształt działalności twórczych została uhonorowana Odznaką Zasłużony Działacz Kultury nadaną przez Ministra Kultury i Sztuki w Warszawie oraz Dyplomem Honorowym i Nagrodą przyznaną przez Ministra Kultury (Warszawa 1986). W uznaniu zasług dla rozwoju Chrzanowa i Ziemi Chrzanowskiej otrzymała Nagrodę Burmistrza (1997) i medal przyznany przez Radę Miejską w Chrzanowie (1998) i takiź przyznany przez Rady Miejskie w Żywcu i Bielsku-Białej (1997). Poetka jest zrzeszona w Stowarzyszeniu Autorów Polskich w Warszawie od 1989 r.

Opracowanie: Halina Polakiewicz, Waldemar Spyra